Kabinet wil meningen over goed burgerschap

Wat is goed burgerschap volgens u? Die vraag werd mij gesteld toen ik me registreerde op de website Handvestburgerschap.nl, een initiatief van minister Ter Host (Binnenlandse Zaken) om te komen tot een handvest verantwoordelijk burgerschap.

De deelnemers aan de discussie kunnen ook een fotootje van zichzelf uploaden, maar uit de reactie van bezoeker ‘Wilhelmina’ leid ik af dat ik daar beter nog even mee kan wachten. Een betrokken burger houdt tegenwoordig wijselijk zijn mond, luidt haar advies. “Als je ergens gegronde kritiek op hebt, wordt je in elkaar geslagen.”

Dat valt wel mee, denkt het ministerie van Binnenlandse Zaken. “Burgerschap kent ook elementen van een kritische houding en gezonde tegendraadsheid.” Die handschoen wordt opgepakt door een andere bezoeker. Hij beticht de Integratie- en Naturalisatiedienst van “razzia’s”. Weer een ander vindt dat politici, minister Guusje ter Horst voorop, eerst eens zelf het goede voorbeeld moeten geven. “Misschien moeten we een lijst met correcte politici samenstellen.”

Interessant zijn de maatschappelijke bespiegelingen van de deelnemers. “We ‘moeten’ allemaal dingen”, klaagt ‘Megan’. “We moeten tolerant zijn, we moeten verdraagzaam zijn, maar waar leidt dat allemaal toe?” Tot niets, is haar stellige overtuiging. Buschauffeurs willen niet meer rijden in bepaalde wijken, in sommige delen van Amsterdam kan ze ‘s avonds niet meer over straat en “hele bevolkingsgroepen” glijden af naar de criminaliteit. “Ik heb op het moment meer respect voor de PVV dan voor een andere partij”, legt Megan uit. “Gewoon omdat al die gevestigde politici veel te veel respect hebben voor alles waar ik geen respect meer voor op kan brengen.” Megans motto: respect moet verdiend worden!

Woorden die in schril contrast staan met die van Mohammed Sini. De oprichter van de stichting Islam & Burgerschap definieert in een videoboodschap respect als “de ander in zijn waarde laten”. Ook Reinildis van Ditzhuyzen, auteur van ‘Hoe hoort het eigenlijk?’, drukt zich wat positiever uit. “Respect en etiquette zijn niet tuttig, maar nuttig.”

Toch steekt dat wat ingewikkelder in elkaar, meent een bezoeker die reageert onder de naam ‘Eerstkoffie’. Zijn allochtone vriendin had vanmorgen een vervelende ervaring in de bus. “Eerst stempelt de chauffeur teveel strippen en vervolgens stopt hij niet op de halte waar ze uit wil stappen. Ondanks een rood stoplampje.” Dan vraag je er ook om, waarschuwt hij. “Dan wordt je dus een keer in elkaar geslagen, ja.”

Het zal dus nog een hele klus worden om gedeelde waarden uit de discussie te destilleren. Wie liever de dialoog in het echt aan gaat, wordt op 23 juni verwacht in Nieuwegein. Andere steden, zoals Zwolle, Almere en Amsterdam, zullen volgen. Het slotdebat is in Rotterdam, de stad waar al sinds enkele jaren ‘burgerschapsbordjes’ op de straathoeken hangen.

Gepubliceerd: NRC