Overheid, gedragsverandering, wetten en regels

Kan de overheid het gedrag van burgers in positieve zin beïnvloeden? Deze vraag houdt sociologen, psychologen en juristen beroepsmatig bezig.

Door middel van het opstellen van regels en wetten reguleert de overheid al voor een deel het menselijk gedrag, maar het is natuurlijk onmogelijk om miljoenen mensen overal en altijd met boetes of andere straffen in het gareel te houden. Een andere vorm van pogingen tot gedragsverandering zijn bijvoorbeeld subsidies voor schonere auto’s, zonnepanelen of het mijden van bepaalde stukken snelweg.

Auteur Steven de Jong stelt in zijn boek ‘De Lastige Burger’ dat de overheid zelf lastige burgers heeft gecreëerd door haar ‘ziel te verkopen aan de markt’. Daarmee is de burger tot klant gemaakt. In plaats van snelheidsovertreder is die burger een klant van het Justitieel Incassobureau.

De Jong concludeert dat de overheid die lastige klant op zijn gedrag moet durven aanspreken. Zonder het gedrag van burgers te betrekken, zou de overheid de dienstverlening ook niet kunnen verbeteren. Zo gezien zou de regering burgers niet naar hun voorkeur moeten vragen, maar ze gewoon moeten aanspreken op hun gedrag.

Bron: Dagblad Metro, 3 juni 2009