Hoe word je een rijke zakenman?

Thomas Lepeltak, oud-societyverslaggever van De Telegraaf, portretteert in het boek Zo werden wij rijk (2008) grote ondernemers. Hij zocht naar het geheim achter hun succes.

Exemplarisch voor het groepje directeur-eigenaren van familiebedrijven dat Lepeltak interviewde is Ferdinand Fransen, de reismagnaat die Arke Reizen liet groeien van een reisbureau met een paar bussen tot een organisatie met een miljardenomzet. In 1928, aan de vooravond van de Grote Depressie, werd Fransen geboren in een arm, Enschedees gezin. Zijn vader, een huisschilder, overleed toen Fransen tien jaar oud was. In de hongerwinter werd zijn ondernemerschap geboren. „Ik wilde dit nooit en nooit meer meemaken.” Waarmee hij niet alleen de doppinda’s als avondeten bedoelde, maar ook de „vernedering van giften, waarvoor de barmhartige gevers wel erg nadrukkelijk bedankt wensten te worden”.

Dirk van den Broek (1924), bekend van de gelijknamige supermarktketen, kwam ook uit een arm milieu. Hij maakte er een sport van de tussenhandel uit te schakelen. Eind jaren twintig trok de boerenzoon met een ponywagen Amsterdam-West in om daar de melk van zijn vader aan de consument te slijten. De centen die de tussenhandelaren – melkboeren en grossiers – aan de melk verdienden kon de familie nu in eigen zak steken. De jonge ondernemer kon op deze manier melk leveren voor negen cent per liter, terwijl de melkboer minstens 11 cent berekende.

Wat Fransen en Van den Broek gemeen hebben is hun drang zichzelf te bewijzen. Dirks vader had namelijk geen hoge pet van zijn zoon op. „Jij zult nooit een goede boer worden”, zei zijn vader tegen hem. Hij bouwde een imperium op dat werk verschaft aan 13.500 mensen.

Gepubliceerd: NRC