Berman onderschat niemand

De kloof, het vertrouwen en de macht. Daarover ging het gisteravond in de Paleiskerk te Den Haag, waar een tussenrapportage van het grootschalige opinieonderzoek 21minuten.nl werd gepresenteerd.

Frans Timmermans, staatssecretaris Europese Zaken (PvdA), liet weten niet blij te zijn met de uitkomst van de peiling. Als er geen vertrouwen is in “de instrumenten”, hoe kan Brussel dan tot oplossingen komen? “We hebben nog een hele weg te gaan”, zei hij beduusd. De bewindsman was niet lijfelijk aanwezig, maar sprak via een videoscherm, opgesteld tussen orgel en katheder.

Onder voorzitterschap van journalist Yoeri Albrecht traden een handvol denkers en politici, waaronder Europees lijsttrekker Thijs Berman (PvdA), in debat. Berman heeft wel een verklaring voor het gebrek aan vertrouwen in Brussel. “We hebben te maken met steeds meer autonome mensen. Die laten we zelfstandig keuzes maken. Dan ontstaat er vanzelfsprekend spanning tussen de kiezers en de macht.” En dat is niet erg, zo verduidelijkte hij. “Spanning houdt je scherp. Europa is geen neutraal ding, maar een politiek project. Dat is fantastisch!”

Het fantastische aan dat project wilde een vrouw uit het publiek graag nog even onderstrepen. “Zonder euro was de crisis nu veel erger geweest.” Sterker nog, zonder Unie geen vrede. ”We zijn al begonnen direct na de Tweede Wereldoorlog, met het Marshallplan. Dat mag ook weleens gezegd worden.”

Op ‘de euro’ sloeg een man met lang grijs haar aan. “Godzijdank hebben we daar geen discussie over gehad. Dan was die er nooit gekomen.” En daarom is die zogenaamde kloof tussen burger en Europarlement ook helemaal geen probleem, vindt hij. “De grootste kloof zit tussen hoog en laag opgeleid. Tussen heel betrokken en niet betrokken. Hier in deze zaal, bijvoorbeeld, zitten allemaal mensen die in Europa geloven. Maar daarbuiten begrijpen ze er geen reet van. Ik weet niet hoe ik het de mensen uit kan leggen. Ze kunnen er niet bij. Ze snappen het niet.”

Dat was tegen het zere been van Berman. “Als je denkt dat mensen het niet begrijpen, dan maak je een grote fout!” De lijsttrekker verheft zijn stem: “Ze weten dondersgoed waar ze aan toe zijn. Binnen hun wereld, hun vakgebied. Mensen weten heel goed hoe hun eigen wereld zich verhoudt tot die erbuiten. Onderschat niemand, dat is de grootste fout die je als politicus – en journalist, want dat ben ik ook geweest – kunt maken.”

Even later verlaat Berman de zaal voor een interview met BNR Nieuwsradio. Onderweg tikt hij de man op de schouder, en fluistert in zijn oor. “Ik bedoelde het niet zo kwaad.”

Gepubliceerd: NRC