Amsterdam, maar dan zo kalm als een tropisch aquarium

Met ‘Deep Look’, een kunstfilm die vanaf 5 april in het filmhuis draait, vertraagt regisseur Veysi Yildirim je innerlijke tijd. “Vertraging onthult innerlijke schoonheid.”

Een vrouw fietst met een mobieltje in haar hand, auto’s razen langs haar heen. Achter haar een fietser met oordopjes in. Een oneindige sliert fietsers. Overal verkeer. Veel mensen met zonnebril op. Een zebrapad dat doorlopend in gebruik is. Het krioelt op deze zonnige namiddag in het centrum van Amsterdam, de stad waar het tegenwoordig altijd hoogseizoen is. Waar stedelingen elkaar reduceren tot bewegend object. Hoe meer mensen op een kluitje, hoe groter de emotionele afstand tussen hen. Kort oponthoud of de kleinste onverwachte manoeuvre wordt bestraft met getringel of getoeter.

Dit is de woordeloze openingsscène van Deep Look: Visual Songs by Veysi. En dit, deze beschrijving, is niet de manier waarop je naar deze film mag kijken. Daar zou je maar rusteloos van worden, terwijl het omgekeerde – zen – de bedoeling is. Om dit effect te bereiken, filmde de Koerdisch-Nederlandse Veysi Yildirim (1975) met een high-speedcamera tot 2.000 beelden per seconde (een gewone haalt slechts 25). Daarmee vertraagde hij de stad zo vloeiend mogelijk, tot alles bijna stilstaat. Als het beeld even verduisterd wordt door voetgangers, blijken de fietsers opeens achteruit te trappen. Waar het gesuis van autobanden en geroezemoes van voorbijgangers overheerste, klinkt nu zachte, galmende en fluitachtige muziek. De stad, die in werkelijkheid bruist, oogt nu zo kalm als een tropisch aquarium. Waar je de individuen weer kunt onderscheiden. Ze een beetje leert kennen.

Lees verder op nrc.nl.