Schop politici van het pluche: vestig de biocratie!

In het artikel ‘Politiek moet integreren’ betuigde ik dat partijprogramma’s geen denkkaders meer zijn voor aanwijsbare groepen. En dat politici – ter compensatie van dit democratisch deficit – continu hun vinger aan de pols van de samenleving moeten houden. Eurodusnie-lid Marco van Duijn mist in mijn schrijven kritiek op het “intrinsiek autoritaire karakter van het parlementair kapitalisme”.

Daarin heeft hij gelijk. Wanneer ik de volksvertegenwoordiging in het huidige bestel tot illusie verklaar, moet ik in mijn visie afstand doen van gevestigde parlementaire en institutionele structuren. Hierbij een poging.

Moeten we de volksvertegenwoordiging tot illusie verklaren? Verkiezingen afschaffen, het parlement ontbinden en politieke partijen opheffen? Dat alles met als doel het debat en de beslissingen terug te brengen naar de mensen die werkelijk belang hebben bij het oplossen van een probleem? Daar is wat voor te zeggen. Voordeel is dat problemen dan onafhankelijk van partijprogramma’s aangepakt kunnen worden door de actoren die door het probleem geraakt worden.

Probleemverschuiving
Nadeel is dat je dan ook vertegenwoordigers krijgt van gemeenschappen. Mensen zijn altijd geneigd zich te organiseren. Hoe onderwerp je die vertegenwoordigers dan aan een democratische controle? ANWB en Natuurmonumenten leggen immers nauwelijks verantwoording af, behalve in het jaarverslag dan. Ook in zo’n stelsel bepalen de mensen met de grootste mond, het grootste organiserend vermogen en het meeste geld hoe de samenleving ingericht wordt. Met het opblazen van het parlementair democratisch stelsel verschuiven we het probleem alleen maar: kapitaalkrachtigen en mondige burgers zullen het dan nog meer voor het zeggen krijgen.

Schop politici van het pluche
Willen we die ontwikkelingen tegen gaan, dan moeten we ons heil zoeken in de sociologie. Schop politici van het pluche en zet daar sociologen neer. Wetenschappers die als enige taak hebben de samenleving in ideologie, kenmerken en belangen te doorgronden.

Zet daarboven een vaste kliek politiek kleurloze bestuurders. Bestuurders die niet gekozen worden op basis van hun politieke agenda, maar op basis van hun bestuurlijke kwaliteiten. Die kunnen dan de beleidslijnen uitzetten, en de sociologen kunnen vervolgens toetsen of het in lijn is met wat de burger wil.

Alleen op deze wijze kun je ook mensen vertegenwoordigen die niet politiek betrokken zijn, niet hun stem laten horen. Je vertegenwoordigt ze dan op basis van kenmerken, hun wensen en hun belangen. Daarmee tekenen we gelijk het doodvonnis voor die afschuwelijke lobbyclubjes uit het bedrijfsleven.

Dit zal niet leiden tot draaikontpolitiek op basis van de waan van de dag, maar juist tot vertegenwoordiging op grond van sociologische ontwikkelingen. Er kan dus ook een basisvisie gedestilleerd worden als kapstok waar beleid aangehangen kan worden. Beleid dat door sociologen frequent getoetst kan worden aan de eerder gestelde criteria.

Ontwapen de instituties
Rest de vraag wat we met de instituties moeten doen die buiten de representatieve democratie opereren maar er wel invloed op uitoefenen. Wat te doen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), wat te doen met de vakbonden en alle andere belangenorganisaties?

Eigenlijk zouden die als actoren niet aan de beslissingstafels mogen zitten. Een richtinggevende signatuur, meer niet. Net als kranten en opiniebladen: ook die kunnen niet direct het beleid bepalen.

Stem ondergeschikt aan kenmerk
We moeten toe naar een stelsel waar het ‘mens zijn’ an sich – met alle kenmerken van dien – al genoeg is om invloed te hebben op de inrichting van de samenleving. En dat is nu juist de wetenschap der sociologie.

Mooi woord voor dit model zou zijn: sociocratie. Maar helaas, die term is al in gebruik en sluit hier niet op aan. Een sociocratie gaat uit van het principe dat een besluit alleen genomen kan worden wanneer alle aanwezigen geen overwegend beargumenteerd bezwaar hebben.

Dit model gaat niet om bezwaren of argumentatie. Dit model gaat om vertegenwoordiging op basis van sociologische eigenschappen en ontwikkelingen, waarbij de stem onderschikt is aan het kenmerk. Ik noem dit biocratie.

Laten we een coupe plegen en deze nieuwe orde tot stand brengen. Vestig de biocratie!

Gepubliceerd op Eurodusnie.nl

Gepubliceerd: Overige media