Facebook neemt voorlichting treinramp over

Wie als slachtoffer, naaste of anderszins betrokkene meer wil weten over voorzieningen rondom de treinramp in Halle kan zich beter tot Facebook wenden dan Belgische overheidssites bezoeken.

“Zowat iedereen kent volk dat ‘s ochtends naar Brussel spoort”, schrijft de Vlaamse krant Het Nieuwsblad. Een blik op de netwerksite Facebook bevestigt dat. Op 15 februari om 8.58 uur – 13 minuten na de fatale botsing tussen twee passagierstreinen ter hoogte van het dorp Buizingen – werd er een ‘groep’ op sociale netwerksite Facebook geopend. Bijna vijftigduizend mensen hebben zich daar inmiddels bij aangesloten.

Overheid op internet

Een handige manier om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen, maar laten we eerst eens kijken naar de online voorlichtingsactiviteiten van de Belgische overheid. Op Halle.be, de website van de gemeente waar ramplocatie Buizingen onder valt, staan twee korte berichtjes. Het eerste geeft het nummer over inlichtingen voor familieleden en het tweede meldt dat vanaf donderdag op twaalf stations een rouwregister getekend kan worden.

Een hogere overheidslaag, de provincie Vlaams-Brabant, verschaft via haar website informatie over het aantal geborgen lichamen en geregistreerde gewonden. En Yves Leterme, de premier van België, heeft online een rouwbetuiging geplaatst. De Katholieke Universiteit Leuven ondernam iets bijzonders. De onderwijsinstelling levert via internet gebeden aan om mensen te “helpen hun verstomming bij dit gebeuren te delen met God en met elkaar”. Eén daarvan luidt: “Levende God, blijf bij ons als wij het spoor kwijt zijn in ons leven.” Als muzikale ondersteuning wordt Cantus in Memory van Benjamin Britten in YouTube-formaat aangeboden.

Maar een website als Crisis.nl, het Nederlandse portaal waar informatie van gemeenten en veiligheidsregio’s bij een noodsituatie centraal ontsloten wordt, kent België niet. Een gelijkende website – crisis.be – bestaat wel maar is op 29 april voor het laatst geüpdate met informatie over de Mexicaanse griep. Het is overigens niet duidelijk of dat wel een officiële overheidssite is.

Dan de Belgische Monarchie. In tijden van ramp en rouw hét instituut om bindende boodschappen uit te zenden. Maar nee, monarchie.be is muisstil. Het laatste bericht, van 26 januari, herdenkt de slachtoffers van de aardbeving in Haïti.

Burgers delen zelf informatie

Misschien is het ook niet meer de tijd van zenden, zelfs niet als dat via internet gebeurt. Want de Belgen die begaan zijn met de slachtoffers hebben zich reeds verenigd in een groep op netwerksite Facebook. Zij waren sneller online dan voorlichters ingelicht konden worden. Op Facebook regent het telefoonnummers voor bloeddonoren, traumahulp en geldschenkingen. Bovenal dient het als plek om met elkaar mee te leven. “Hoe erg! Had collega’s in die trein, maar die zijn er gelukkig goed uit gekomen. Maar owww… zoveel doden en gewonden!”, schrijft Carina.

Ook worden er foto’s uitgewisseld van de rampplek. De terminologie van Facebook is er overigens niet helemaal op afgestemd: ‘fans’, ‘fanfoto’s’ en stemknoppen met standaardmededelingen als ‘Ik vind dit leuk’. Maar toch, het werkt, al heeft niemand controle over de informatie.

Yves Leterme zit overigens ook op Facebook. Zijn laatste bericht was van 11 februari. Als hij vijftigduizend betrokken burgers ineens wil bereiken, dan kan dat nu via een druk op de knop. En dat geldt natuurlijk ook voor andere officiële instanties, zoals de gemeente, de (psychische) hulpverlening én het Koninklijk Huis.

Gepubliceerd: NRC