Wat zijn uw bezwaren tegen verhoging van de AOW-leeftijd?

Het kabinet wil de AOW-leeftijd geleidelijk optrekken naar 67 jaar. Niet iedereen is daar zo blij mee.

De SP lanceerde deze week zelfs een mediacampagne tegen verhoging, waarin Frits Lambrechts het lied ’65 jaar, trillend op mijn benen zingt’. “Het kabinet misbruikt de crisis om een sociale verworvenheid om zeep te helpen”, zei fractieleider Agnes Kant tijdens de Algemene Beschouwingen.

Op 22 september ging minister Donner van Sociale Zaken ‘het land in’ om te praten met mensen die via minszw.nl op zijn plan gereageerd hadden. “Veel van mijn klanten van rond de 62 jaar zeggen: ik kan niet meer”, zo liet een pensioenconsulent weten.

Toch heeft een meerderheid van de bevolking wel begrip voor de maatregel, omdat we gemiddeld ook langer leven dan in 1957 toen de regeling werd ingevoerd. Een extreem voorbeeld is Hendrikje van Andel-Schipper, de vrouw die in 2005 op 115 jarige leeftijd overleed. Zij heeft 48 jaar AOW ontvangen.

Maar over de uitvoering van de maatregel lopen de meningen uiteen. In NRC Handelsblad is daarom het afgelopen jaar op de opiniepagina veel geschreven over de verhoging van de leeftijd waarop mensen recht hebben op het collectieve ouderdomspensioen. We lichten een aantal stukken uit, als voorzet voor een lezersdiscussie.

Handhaaf de AOW, bestrijd leeftijdsdiscriminatie
J.C. Ott (onderzoeker aan de Erasmus Universiteit Rotterdam): “Het zou minister Donner sieren als hij zijn prioriteiten zou herzien: eerst leeftijdsdiscriminatie van oudere werknemers bestrijden en pas dan, als dat onvoldoende effect heeft, de AOW-leeftijd ter discussie stellen.”

Langer doorwerken is meestal wel zo gezond
Marcel Olde Rikkert (hoogleraar geriatrie): “Een lagere opleiding, hoge werkbelasting of een chronische ziekte maakt dat men de gunstig ogende, gemiddeld steeds langer wordende overleving niet haalt. En hoewel slechts ongeveer een procent van de ruim 165.000 65-jarigen overlijdt, haalt tegen de 10 procent de 70ste verjaardag niet. Deze groep zouden we liever niet laten doorwerken na het 65ste jaar, als we ze zouden kunnen onderscheiden. Laat ouderen liever zelf beslissen wanneer ze AOW krijgen.”

Pensioenruzie niet uniek Nederlands
John Martin (directeur Sociale Zaken van de OESO): “Sommige landen hebben besloten het dilemma van de zware beroepen op te lossen door pensioenrechten te koppelen aan het aantal gewerkte jaren in plaats van aan de leeftijd. Dit maakt een vervroegde uittreding mogelijk voor werknemers die eerder aan hun werkende leven zijn begonnen en vermoedelijk vaker zwaar werk hebben gedaan.”

Het kabinet is laf over de AOW-leeftijd
Roel Beetsma (hoogleraar macro-economie): “Vakbonden vertegenwoordigen slechts circa 22 procent van de werkenden. Deze groep is grotendeels oud, mannelijk en werkzaam in de traditionele industrie. Bepaald geen representatieve vertegenwoordiging van de Nederlandse beroepsbevolking. Het kabinet moet zijn verantwoordelijkheid nemen en zelf beslissingen nemen, en daarbij ook de belangen van de jongere werknemers en de toekomstige generatie laten meewegen.”

Sterker uit de crisis met AOW vanaf 67
Mark Rutte (fractievoorzitter VVD): “Om de problemen met de overheidsfinanciën en de arbeidsmarkt voor te zijn, stelt de VVD daarom voor de AOW-leeftijd te flexibiliseren. Daarbij krijgen mensen die 40 jaar gewerkt hebben nog steeds op hun 65ste AOW. Voor mensen bij wie dat niet het geval is, zal de AOW-leeftijd geleidelijk verhoogd worden naar 67 jaar. Dit in 24 jaarlijkse stappen van één maand, ingaande 2011.”

AOW-plannen lossen huidige crisis niet op
Prof. dr. B.M.S. van Praag (universiteitshoogleraar): “Gezien de problemen die er nu al zijn voor oudere werknemers om aan werk te komen of aan het werk te blijven, zal dit geen gemakkelijke klus worden. De vraag dringt zich dus eens te meer op of bedrijven bereid zullen blijken oudere werknemers tot aan hun 65ste en in de nieuwe constellatie zelfs tot hun 67ste aan het werk te houden.”

Verhoog AOW-leeftijd met een of twee maanden per jaar
Lans Bovenberg (hoogleraar economie): “Het verhogen van de AOW-leeftijd met een maand per jaar is mogelijk omdat de resterende levensverwachting voor mensen van 65 jaar trendmatig stijgt met zo’n maand per jaar.”

Hervorming van de AOW moet rechtvaardiger
Anders Schinkel (filosoof en historicus): “Een jongen die op zijn 16de het vmbo afrondt en gaat werken, moet nu 49 jaar werken en als Donner zijn zin krijgt 51 jaar. Zijn totale levensverwachting is 74,6 jaar. Van zijn pensioenjaren levert hij dus bijna 21 procent in. In het huidige stelsel ontvangt hij naar verwachting 2,4 jaar AOW zonder dat hij lichamelijke beperkingen heeft; na verhoging van de AOW-leeftijd nog een kleine 5 maanden. Vergelijk dit met een jongen die na een universitaire studie, zeg op 24 jarige leeftijd, gaat werken. Hij heeft nu 41 jaar voor de boeg, straks 43. Zijn levensverwachting is 79,1 jaar. Hij levert slechts 14 procent van zijn pensioenjaren in. De vmbo’er verliest dus anderhalf keer zoveel.”

Wat vindt u? Heeft u begrip voor het verzet tegen verhoging van de AOW-leeftijd? Of bent u van mening dat er een cultuuromslag moet komen, zodat mensen langer doorwerken vanzelfsprekend gaan vinden? En hoe rechtvaardig is de AOW-leeftijd? Zou het niet eerlijk zijn als een bouwvakker, die eerder begonnen is met werken dan een ingenieur, ook eerder mag stoppen?

Gepubliceerd: NRC