Eigen mening? Pas op voor de baas

Danièle Reynders, aanklaagster van het OM in België, ligt onder vuur omdat ze op Facebook haar politieke voorkeur uitsprak. Ze is zich van geen kwaad bewust, maar als jurist had ze beter kunnen weten: de vrijheid van meningsuiting wordt in de praktijk vooral beperkt door werkgevers.

Reynders is de zus van de voorzitter van de politieke partij Mouvement Réformateur. In die hoedanigheid had ze haar broer op de netwerksite aangeprezen. De minister van Justitie verwijt haar partijdigheid. Ze had de “voorzichtigheidsplicht” in acht moeten nemen.

Evil boss

Dat klinkt vaag. De rechter zal in zo’n geval een individuele afweging maken, want artikel 7 van de Nederlandse grondwet en artikel 10 van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens benoemen slechts wat algemene beperkingen.

Soms halen ook gewone werknemers het nieuws. Zoals de Engelse boekverkoper die ontslagen werd toen hij de bedrijfsnaam Waterstone op zijn weblog verbasterde tot ‘Bastardstone’. Zijn werkgever, door hem ‘Evil Boss’ genoemd, was daar niet van gediend. Of neem Nathalie Lubbe Bakker, een Nederlandse filmstudente die als barmeisje in New York de Belgische minister De Crem “stiepelzat” aantrof en vervolgens op haar weblog vraagtekens zette bij het nut van de diplomatieke reis.

Bekijk hier een filmpje over De Crem

Ook zij werd ontslagen, want de strapatsen van stiepelzatte ministers vallen in kroegenland onder de geheimhoudingsplicht, vond haar baas.

Keurslijf

Ambtenaren zitten het strakst in het keurslijf.  Maar als het erop aankomt, blijken ambtenaren minder kleurloos dan gedacht. Zeventig procent van de lezers van het ambtenarenblad re.Public wil niet onder Geert Wilders werken, zo bleek uit een enquête.

Ook gezichtsbepalende figuren moeten op hun tellen passen. Andries Knevel mag er van de EO niet openlijk aan twijfelen dat de wereld in zes dagen geschapen is. ‘De gekleurde werkgever’, zoals FNV het noemt, is wat dat betreft een verhaal apart. De werknemer moet zich dan onthouden van uitingen die met de boodschap van de werkgever in strijd zijn, schrijft de vakbond in een rapport.

Maar ook hier zijn de grenzen vaag. De grondwet gebiedt de werkgever afwijkende opvattingen te respecteren. Ook de functie maakt nogal wat uit, benadrukt FNV. “Een schoonmaker kan het zich beter veroorloven de opvattingen van zijn werkgever publiekelijk te betwisten dan de persvoorlichter.”

Oppervlakte

Is het dan per definitie verstandig je op de oppervlakte te houden? Nee, zo betoogde socioloog Stijn Ruiter vorig jaar in NRC Handelsblad. “Wie lid wordt van een politieke partij plukt daarvan de vruchten.” Prof. dr. ir. Akkermans, het beroemde typetje uit Van Koot en De Bie, wist dat al in de jaren negentig. Om zijn kansen op een post in het kabinet te vergroten werd hij lid van het CDA én de PvdA.

Gepubliceerd: NRC