Sociale activering op zijn Noord-Koreaans

Laten we oogsten, werk met de geest van Pegasus, laten we meer geiten fokken. Zomaar een aantal leuzen op Noord-Koreaanse propagandaposters. Een middel dat het ook goed doet in het construeren van een vijandbeeld.


“De VS is werkelijk de as van het kwaad”, luidt een tekst op één daarvan. Op internet wemelt het van dit soort ingescande posters, in prachtig uitgevoerde stijlen: cartoonesk of schilderachtig. Kunst waar Postbus 51 nog wat van kan leren. Galeries staan op dprkstudies.org, businessinsider.com en northkoreanart.com.

Waarschijnlijk zal Kim Jong-un, de zoon en opvolger van de zaterdag overleden Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il, dit communicatiebeleid voortzetten. Vorig jaar werd het gerucht verspreid dat deze 27- of 28-jarige man maarliefst tachtig Amerikaanse soldaten bij grensconflicten had omgelegd. Onzin, natuurlijk, maar dit soort informatie is belangrijk voor het militair moreel en het gezag van de nieuwe dictator.

De kernmacht hecht enorm aan defensie. Nrc.next schreef vanmorgen: “Het reusachtige Noord-Koreaanse leger, met meer dan een miljoen mannen en vrouwen, is een reusachtige last voor het land met 22 miljoen inwoners. Een Zuid-Koreaanse denktank becijferde begin dit jaar dat Noord-Korea ongeveer een derde deel van zijn nationale inkomen uitgeeft aan zijn militaire apparaat.”

De omvang van het leger zorgt ervoor dat andere grootmachten het land met rust laten of zich zelfs gedwongen voelen economische steun te verlenen. Noord-Korea heeft zich in de wereld volkomen geïsoleerd en is daar trots op. De hele Westerse wereld is de vijand, zo wordt de bevolking geleerd. “Als we aangevallen worden”, zo stelt een poster, “dan zullen we terugslaan, te beginnen bij de VS.” Hoe ‘door en door slecht’ die Amerikanen wel niet zijn, leert een poster waarop een Amerikaanse soldaat een Noord-Koreaans kind in een put dreigt te gooien. “Vergeet nooit de Amerikaanse, imperialistische wolven”, luidt het bijschrift.

Het is lastig om Noord-Korea te bestuderen. Juist daarom zijn al die propagandaposters interessant. Ze zeggen iets over de staat van het land, meent Nicholas Eberstadt, politiek econoom bij het American Enterprise Institute. “De posters beelden waarschijnlijk het tegenovergestelde uit van wat ze impliceren”, zegt hij tegen Business Insider. De poster met een blije boer, bijvoorbeeld, betekent dat er grote oogstproblemen zijn. En de vrolijke metselaar op de plaat ‘Laten we van Pyongyang een stad van wereldklasse maken’ wil eigenlijk zeggen dat er onvoldoende groei in de industrie zit.

Beelden van huilende Noord-Koreanen gingen gisteren de hele wereld over. In het Westen kunnen we die emotie moeilijk begrijpen, want het regime van Kim Jong-il kenmerkte zich door enorm slechte leefomstandigheden. Voortdurend dreigt er hongersnood en de repressie is keihard: mensenrechtenorganisaties spreken over martelingen, willekeurige arrestaties en zelfs executies.

Toch zijn de tranen om Kim Jong-il, ook bij de allerarmsten, echt, schrijft Jan-Willem van Prooijen, universitair hoofddocent sociale psychologie aan de VU, vandaag in De Volkskrant. Onderdrukte mensen ontwikkelen volgens hem de neiging zich neer te leggen bij de status quo. System justification, wordt dat genoemd – systeemrechtvaardiging. Een gebrek in het leven wordt gecompenseerd door veel andere voordelen te zien, doceert hij. “Een voorbeeldredenatie is ‘Ik ben misschien arm, maar wel gelukkig’.” Strakke censuur versterkt dit proces. Het wordt Noord-Koreanen vrijwel onmogelijk gemaakt hun situatie te vergelijken met Westerlingen. Want het Westen, zo leren de posters, is een poel des verderfs.

Gepubliceerd: NRC