Bont voor Dieren en Stichting Wakker Dier delen een terroristisch verleden

De dierenbeschermingsorganisaties van nu distantiëren zich steeds meer van hun radicale collega’s. De meest extremistische organisatie is het Dierenbevrijdingsfront (DBF).

Een groep dierenextremisten met een terroristische werkwijze die tal van illegale acties op haar naam heeft staan. Hoewel legale organisaties als Stichting Wakker Dier, de Dierenbescherming en de Bont voor Dieren nu erg hun best doen een “schoon” imago uit te dragen, hebben zij in het verleden een grote rol gespeelt in de oprichting, financiering en / of de bemensing van het DBF.

Dit artikel is gebaseerd op een reconstructie van 25 jaar radicaal dierenrechtenactivisme. Feitelijke gegevens komen uit politiedossiers, persoonlijke archieven en interviews met (voormalige) dierenbevrijders. Het onderzoek is uitgevoerd door NRC Handelsblad welke hier op zaterdag 29 november 2003 publicatie van heeft gedaan in het achtergrondartikel: “Het is oorlog: de radicalisering van de dierenbeschermers”.

Stichting Wakker Dier richtte Dierenbevrijdingsfront op
Wakker Dier is in januari 2001 gefuseerd met Stichting Lekker Dier en is daarmee de grootste dierenbeschermingsorganisatie tegen de bio-industrie in Nederland geworden. Lekker Dier is destijds opgericht als protest tegen het matige verweer dat de Dierenbescherming had tegen de bio-industrie. Op het secretariaat van Lekker Dier werkte Henny Velthorst, een vrouw die de aanzet zou geven tot verharding van radicale dierenbeschermers. Vanuit het kantoor van Lekker Dier richtte zij samen met enkele collega’s het Dierenbevrijdingsfront (DBF) op. De oprichting van het DBF heeft voor Lekker Dier uitgepakt als een klassieke agitprop: in eerste instantie werden ze gezien als het extreme broertje van de Dierenbescherming, door het DBF kregen ze een middenpositie, en nam de invloed in gesprekken met overheid toe.

Bont voor Dieren was actief in illegale acties van het Dierenbevrijdingsfront
De nertsenfokkerij en de bonthandel zijn vanaf het begin belangrijke actiedoelen van het Dierenbevrijdingsfront. In 1982 is de Dierenbescherming met Lekker Dier grondlegger van het Anti-Bont Comité (ABC). Het ABC draagt nu de naam Bont voor Dieren. Jan van der Lee, medewerker van Lekker Dier, komt aan het hoofd van het ABC te staan. Hij zal de succesvolste dierencampagne ooit leiden: aan het eind van de jaren ’80 wordt in Nederland bijna geen bont meer verkocht of gedragen.

Van der Lee speelde dubbelspel, zonodig liegt hij: hij is óók actief in het DBF. “Als campagneleider van het ABC moest ik soms reageren op DBF-acties”, vertelt hij. “Dan distantieerde ik me van mijn eigen actie. Het ABC, zei ik dan, opereert alleen strikt legaal.” Van der Lee wordt medio 1985 opgepakt voor zijn DBF-werk. In zijn achtertuin in Leeuwarden graaft de politie boterzuur op. Hij en zijn medeverdachten in het noorden komen met de schrik vrij: Justitie maakt vormfouten en treft een schikking.

Het Anti-Bont Comité besluit hierop de feiten te verdonkeremanen. Als er vragen van de pers komen, geeft Van der Lee een ingestudeerd antwoord: “Er is een aantal mensen opgepakt, maar de meesten zijn weggestuurd onder wie ikzelf.” Niet onjuist. “Maar het lag natuurlijk anders”, beaamt Van der Lee nu. “Ik was actief geweest in het Dierenbevrijdingsfront en het bestuur van het Anti-Bont Comité wist dat sinds mijn aanhouding ook.” Henny Velthorst en drie medeverdachten worden, anders dan Van der Lee, in 1985 wel voor de rechter gedaagd.

Van der Lee stapt na zijn arrestatie uit het Dierenbevrijdingsfront. Voor het ABC blijft hij het gezicht naar buiten, en gaat op tv veelvuldig in debat met de pelsdierhouders. Het ABC-bestuur neemt zo het risico dat Van der Lee’s verleden bekend wordt. In 1988 gaat het knagen. In een interne notitie schrijft de vertegenwoordiger van de Dierenbescherming in mei 1988 dat “het bijna onvermijdelijk is dat de acties van beide clubs (ABC en DBF) door elkaar worden gehaald”.

Later dat jaar besluit het bestuur tot een naamsverandering en ziet Bont voor Dieren het licht, “Een cosmetische operatie”, zegt van der Lee. Werkwijze en imago veranderen, maar de organisatie blijft volgens hem gewoon intact.

Talrijk zijn bovendien de aanwijzingen dat het bestuur van het ABC ook vóór de arrestaties al wist van de verwevenheid met het DBF. Feit is dat behalve een collega van Van der Lee ook de penningmeester van het ABC wordt opgepakt, aldus het toenmalige strafdossier. En een ander ABC-bestuurslid, voorzitter Wim de Kok, heeft bij Lekker Dier met Van der Lee plannen voor DBF-acties doorgesproken. “Ik wist dat Jan aan het DBF meedeed, ja”, zegt De Kok.

Dierenbescherming financierde illegale acties
Het jaarbudget in de jaren tachtig van het DBF wordt voor 60 á 70 procent gefinancierd door lokale afdelingen van de Dierenbescherming. Ook springt de Dierenbescherming bij als gedupeerde bedrijven met civiele claims komen. Leden van legale dierenbeschermingsorganisaties hebben, zonder dat zij er weet van hadden, door rondgang met collectebussen en eigen donaties jarenlang illegale acties en de daaruit voortvloeiende geclaimde schade medegefinancierd. Daarnaast heeft de dierenbescherming nog recent samengewerkt met een radicale club voor dierenrechten die wordt geleid door een ex-prominent van het DBF.

Isolement van radicale dierenstrijders is verontrustend
De legale dierenbeschermingsorganisaties hebben vermoedelijk geen sterke banden meer met de radicalen. Het isolement waarin de radicalen nu verkeren is eerder verontrustend dan gemoedstellend. Zij worden nu niet meer gematigd door de legale groep dierenbeschermers en zullen zeer waarschijnlijk met nog hardere acties komen. Socioloog en historicus Bernd Timmerman, ex-adjunct-directeur van de Dierenbescherming, voorspelt al sinds 2001 dat er doden gaan vallen.

Gepubliceerd: Politiek-actie.net